Marzec

• 1.03 – w roku 1691 urodził się w Świerklańcu hrabia Leo Maksymilian Henckel von Donersmarck – od 1748 roku 3. wolny pan stanowy Bytomia. W czasie wojen śląskich udzielił poparcia Prusom, co zaowocowało jego dalszą karierą u boku króla Fryderyka II Hohenzollerna.
• 2.03 – w roku 1905 rozpoczęła regularne kursy prawdopodobnie pierwsza linia autobusowa w Bytomiu. Prywatny, 10-osobowy omnibus motorowy pokonywał dystans z centrum miasta do Miechowic w około 20 minut.
• 3.03 – w roku 1920 Polski Komisariat Plebiscytowy nabył z przeznaczeniem na swoją siedzibę hotel „Lomnitz” przy ul. Gliwickiej w Bytomiu. Transakcji dokonano za bardzo wygórowaną cenę 750 tysięcy marek, bo komisariat potrzebował natychmiast lokalu i sprzedawca to wykorzystał.
• 4.03 – W roku 1945 pierwszym powojennym prezydentem miasta Bytomia mianowany został Piotr Miętkiewicz. Funkcję tę pełnił do 1948 roku. Przed wojną był dyrektorem oraz nauczycielem języka niemieckiego w bytomskim gimnazjum polskim.
• 5.03 – w roku 1933 w Bytomiu podobnie jak w całych Niemczech odbyły się ostatnie formalnie wolne wybory do Reichstagu (od 30 stycznia tego roku władza była już w rękach Hitlera). Na nazistów głosowało blisko 52 procent mieszkańców Bytomia, katolicka partia Centrum otrzymała ponad 25 procent poparcia, a komuniści i socjaliści po około 8 procent.
• 6.03 – w roku 1883 urodził się ks. Jan Lerch w latach 1918-1946 proboszcz parafii Świętego Krzyża w Miechowicach. W 1945 roku, podobnie jak większość duchownych, chciał pozostać ze swoimi parafianami na Górnym Śląsku. Pochodził ze śląskiej rodziny spod Koźla i swobodnie posługiwał się językiem polskim. Mimo pozytywnej „weryfikacji narodowościowej” został w 1946 roku wysiedlony do Niemiec, gdzie zmarł rok później.
• 7.03 – w roku 1895 zmarł Hugo Heer – wiedeński architekt pochodzący z Bytomia (jego ojciec był bytomskim inspektorem sanitarnym). W Bytomiu zaprojektował rzeźby przed kościołem WNMP przy Rynku oraz kaplicę na cmentarzu „Mater Dolorosa” przy ul. Piekarskiej. Na tym też cmentarzu został pochowany.
• 8.03 – w roku 1416 piastowski książę oleśnicki i bytomski (należała do niego połowa księstwa i miasta) Konrad V Kącki, wystawił w Bytomiu dokument w sprawie uposażenia ołtarza w bytomskim kościele Mariackim.
• 9.03 – w roku 1589 w Bytomiu podpisano traktat pomiędzy Rzeczypospolitą a krajami habsburskimi na mocy którego Habsburgowie uznali Zygmunta III Wazę za króla Polski. Kandydat Habsburgów do tronu polskiego arcyksiążę Maksymilian zrzekł się praw do korony polskiej.
• 10.03 – w 1312 roku zmarł pierwszy książę piastowski rezydujący w Bytomiu – Kazimierz, protoplasta bytomskiej linii Piastów śląskich. Zbudował dla siebie zamek w Bytomiu, a miasto otoczył murami obronnymi. Nie wiadomo gdzie został pochowany.
• 11.03 – w roku 1812 król pruski Fryderyk Wilhelm III wydał edykt dający na terenie całego kraju równouprawnienie Żydom w wykonywaniu handlu i dostępie do urzędów miejskich. Edykt ułatwił rozwój bytomskiej gminy żydowskiej, która w roku 1811 liczyła 255 osób, a pięć lat później już 313 osób. Cały Bytom miał wówczas niespełna 2 tysiące mieszkańców.
• 12.03 – w roku 1915 zmarł Viktor Schulz znany jako Heinrich Schulz-Beuthen, światowej sławy kompozytor urodzony w 1838 roku w Bytomiu. Choć spędził w Bytomiu tylko dzieciństwo, dodał sobie do nazwiska nazwę Beuthen. Rozsławił w ten sposób rodzinne miasto.
• 13.03 – w roku 1896 trzynastym wolnym panem stanowym Bytomia został hrabia, potem od 1901 roku książę Guido Henckel von Donnersmarck ze Świerklańca – polityk, dyplomata, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli tego rodu.
• 14.03 - w roku 1941 zmarł Hubert Kotzias – nauczyciel, przyrodnik, założyciel i kustosz działu przyrody muzeum bytomskiego w latach 1927-1933. W czasie powstań śląskich walczył przeciwko Polakom w Freikorpsie - niemieckich oddziałach ochotniczych.
• 15.03 – W roku 1925 zmarł w Bytomiu Thomas Cieplik właściciel znanej firmy handlującej instrumentami muzycznymi oraz założyciel działającej tu w latach 1910 – 1944 szkoły muzycznej - Konserwatorium Muzycznego.
• 16.03 – w roku 1920 w Bytomiu zaczął ukazywać się dwujęzyczny tygodnik „Bund-Związek” organ separatystów górnośląskich (czyli zwolenników powstania niezależnego zarówno od Niemiec jak i Polski państwa śląskiego). Redakcja mieściła się przy obecnej ul. Moniuszki.
• 17.03 – w roku 1951 do Bytomia włączono cztery niezależne dotąd gminy: Bobrek – Karb, Miechowice, Łagiewniki oraz Chruszczów (czyli dzisiejsze Szombierki). Jednocześnie zlikwidowano bytomski powiat ziemski.
• 18.03 – w 1623 roku z rąk Habsburgów, w zastaw za udzielenie pożyczki, rodzina Henckel von Donnersmarck otrzymała ziemię bytomską. W trzy lata później ród ten stał się jej pełnoprawnym właścicielem.
• 19.03 – w 1945 roku polska administracja oficjalnie przejęła Bytom z rąk komendantury radzieckiej, która zarządzała miastem od czasu jego zdobycia przez oddziały Armii Czerwonej w dniu 28 stycznia 1945 roku.
• 20.03 – w 1921 roku odbył się plebiscyt na Górnym Śląsku. W samym Bytomiu 74,5% ludności opowiedziało się za przynależnością do Niemiec. W gminach wiejskich, dziś stanowiących dzielnice miasta, większość ludności - ok. 62% wybrała Polskę.
• 21.03 – w roku 1954 w pożarze w chorzowskiej kopalni „Barbara-Wyzwolenie”, który pochłonął prawdopodobnie ponad sto ofiar, zginęło kilkudziesięciu przymusowych pracowników z działającego w Łagiewnikach przy ul. Pszczelnej Ośrodka Pracy Więźniów. W większości byli to młodzi chłopcy, uznani przez komunistyczne władze za „politycznie niepewnych” i zmuszeni do służby w tak zwanych Wojskowych Batalionach Pracy.
• 22.03 – w roku 1945 wojewoda śląsko-dąbrowski, gen. Aleksander Zawadzki upoważnił starostów powiatowych i prezydentów miast do wystawiania mieszkańcom, którzy udowodnili swą polskość, zaświadczeń o polskiej narodowości. W ciągu następnych dwóch miesięcy w Bytomiu wydano 421 takich zaświadczeń.
• 23.03 – w roku 1945 przybyła do Bytomia, zorganizowana w Katowicach, grupa 23 polskich nauczycieli w celu objęcia szkół w mieście i ich uruchomienia. Istotnie w kwietniu rozpoczęły się zajęcia w kilku szkołach podstawowych.
• 24.03 – w roku 1851 władze pruskie udzieliły Towarzystwu Kolei Górnośląskiej koncesji na budowę i eksploatację kolei wąskotorowej. W rezultacie w latach 1854-1857 powstały dwie linie główne: z Karbiu przez Rozbark, Siemianowice, Bogucice do Janowa oraz z Wirka przez Chebzie, Bobrek, Karb do Tarnowskich Gór, a także liczne rozgałęzienia.
• 25.03 – w roku 1871 z inicjatywy ks. Norberta Bonczyka powstało w Rozbarku Towarzystwo św. Alojzego. Celem Towarzystwa było ożywienie życia religijnego poprzez rozwijanie czytelnictwa, wieczorki taneczne, wycieczki, akademie, dyskusje, amatorskie przedstawienia teatralne dla młodzieży w wieku 17-18 lat. Towarzystwo Alojzjanów miało charakter wybitnie polski i szybko rozszerzyło się na cały Górny Śląsk.
• 26.03 – w roku 1370 księżna Eufemia, córka władającego Bytomiem piastowskiego księcia Bolesława, a żona księcia Bolka III ziębickiego, zrzekła się swoich praw do księstwa bytomsko-kozielskiego za sumę 1500 marek na rzecz księcia Konrada II oleśnickiego.
• 27.03 – w roku 1873, istniejący od przejęcia Śląska przez Prusy, bardzo rozległy powiat bytomski (w tym czasie ponad 160 tysięcy mieszkańców i niemal 800 km² powierzchni) został podzielony na 4 mniejsze powiaty: bytomski, tarnogórski, zabrski i katowicki.
• 28.03 – w roku 1933 Adolf Hitler jako kanclerz Niemiec oficjalnie zdelegalizował Komunistyczną Partię Niemiec. W Bytomiu KPD miała w okresie międzywojennym spore wpływy skoro jeszcze w przeprowadzonych na początku tego miesiąca wyborach do Reichstagu zdobyła ponad ośmioprocentowe poparcie wyborców w mieście.
• 29.03 – w roku 1914 podczas zjazdu stowarzyszeń kobiecych w Bytomiu powstał Związek Towarzystw Kobiecych na Górnym Śląsku. Przewodniczącą związku została mieszkająca od 1903 roku w Bytomiu i pracująca w redakcji „Katolika” Janina Omańkowska.
• 30.03 – w roku 1935 w Szombierkach przed budynkiem urzędu gminnego (obecnie m. in. siedziba Banku Śląskiego) odsłonięto pomnik mieszkańców tej gminy, którzy zginęli w czasie I wojny światowej i podczas wykonywania pracy. Monument został zniszczony w 1945 roku.
• 31.03 – w roku 1898 urodziła się w Bytomiu Margaretha Hansel – śpiewaczka, nauczycielka śpiewu i gry na skrzypcach w Bytomskiej Akademii Pedagogicznej. Od roku 1932 była dyrektorem Instytutu Muzycznego (prywatnej szkoły muzycznej przy dzisiejszej ul. Jainty) założonego przez jej ojca – Juliusza. Od 1945 roku przebywała w Niemczech gdzie zmarła w 1968 roku.