Grudzień

• 1.12 – w roku 1881 z połączenia kilku kopalń i pól górniczych powstała w Bytomiu nowa kopalnia Karsten-Centrum – wtedy własność Donnersmarcków. Po II wojnie światowej upaństwowiona kopalnia, nosiła w latach 1950-1990 nazwę „Dymitrow”.
• 2.12 – w roku 1869 nastąpiło otwarcie nowej synagogi w Bytomiu, zbudowanej w stylu orientalnym. Projektantem okazałej, dwuwieżowej budowli był architekt Freuding z Berlina. Bożnica została spalona przez nazistów w listopadzie 1938, a następnie rozebrana.
• 3.12 – w roku 1882 Hugo Blanheim otworzył w Bytomiu przy placu Cesarza Franciszka Józefa nr 6 (obecnie pl. Kościuszki) aptekę „Pod koronami”.
• 4.12 – w roku 1989, z okazji Barbórki – święta górników, do Bytomia przyjechał po raz kolejny gen. Wojciech Jaruzelski. Była to jednak jego jedyna w mieście wizyta w roli prezydenta Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, na które to stanowisko wybrał go tak zwany Sejm „kontraktowy” w lipcu tego roku.
• 5.12 – w roku 1927 roku na zaproszenie Theobalda Cieplika, w szkole muzycznej założonej przez jego ojca - Thomasa w Bytomiu przy ul. Dworcowej, odbył się jedyny na Śląsku koncert Karola Szymanowskiego. Bytomski występ kompozytora uznany został za wielki sukces artystyczny.
• 6.12 – od XIX wieku na Śląsku, także w Bytomiu istniał zwyczaj (najprawdopodobniej pochodzenia niemieckiego) obchodzenia domów przez przebranego św. Mikołaja i obdarowywania dzieci słodyczami. Rozdawanie prezentów często poprzedzało przepytywanie ze znajomości pacierza. Świętemu Mikołajowi, na Śląsku towarzyszyli anioł i diabeł (czasem też inne postacie). Za złe zachowanie można było dostać prezent-przestrogę w postaci kawałków węgla lub „oszkrabin z kartofli”.
• 7.12 - w roku 1851 poświęcono (nieistniejący obecnie) cmentarz bytomskiej gminy ewangelickiej, zlokalizowany u zbiegu obecnych ulic Kolejowej i Wrocławskiej. W uroczystości brał udział m. in. proboszcz katolicki ks. Józef Szafranek. W latach siedemdziesiątych XX wieku, po usunięciu nagrobków (jednak bez ekshumacji), ówczesne władze miasta zamieniły cmentarz w ogólnodostępny skwer.
• 8.12 – w roku 2005 zmarł w Monachium kardynał Leo Scheffczyk. Urodził się w 1920 roku w Rozbarku, maturę zdał w bytomskim gimnazjum przy obecnej ul. Moniuszki (dziś szkoła muzyczna). Chociaż ks. Scheffczyk nie był biskupem, a profesorem teologii na uniwersytetach w Tübingen i Monachium, to jego dorobek naukowy sprawił, że w lutym 2001 roku (jako jedyny w historii bytomianin) został podniesiony do godności kardynalskiej przez papieża Jana Pawła II.
• 9.12 – w roku 2008 zmarł w Bytomiu doktor Andrzej Świętochowski, znany pediatra i chirurg dziecięcy, w czasach PRL zaangażowany w działalność opozycyjną. Między innymi po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, 13 grudnia 1981 roku wraz z żoną – dr Iwoną Świętochowską zorganizował w Bytomiu punkt pomocy rodzinom osób internowanych i uwięzionych.
• 10.12 – w roku 1948 zmarł ks. Johannes Wycisk, od roku 1926 do śmierci prowadził pracę duszpasterską w Stolarzowicach. Najpierw w latach 1926 – 1940 jako tak zwany kuratus zarządzał kuracją (czyli placówką kościelną nie będącą parafią), potem był proboszczem erygowanej w 1940 roku parafii. W tym czasie wybudowano i konsekrowano w 1929 roku w Stolarzowicach kościół p.w. Chrystusa Króla.
• 11.12 – w roku 1929 zmarł w Bytomiu Paul Jaschke – nauczyciel muzyki w żeńskim seminarium nauczycielskim w Bytomiu (obecnie Państwowe Szkoły Budownictwa) oraz dyrygent bytomskich chórów. W latach dwudziestych XX wieku w uznaniu zasług otrzymał tytuł dyrygenta miejskiego.
• 12.12 - w roku 2008 kilkanaście minut przed północą Bytomiem i okolicznymi miastami zakołysał kilkusekundowy wstrząs, do którego doszło w kopalni „Centrum”. Tąpnięcie miało siłę 3,5 stopnia w skali Richtera i uznane zostało za jedno z najpoważniejszych w ostatnich latach. Wstrząs spowodował konieczność ewakuacji mieszkańców jednej z kamienic w dzielnicy Karb.
• 13.12 – w roku 1981, w związku z wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego, w bytomskiej plebanii kościoła p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego powstał tajny Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, który w kolejnych dniach inspirował protesty na terenie miasta.
• 14.12 – w roku 1922 zmarł Franz Hubert von Tiele-Winckler, dziedzic między innymi Miechowic, Mysłowic i Katowic. Zainicjował budowę kopalni „Miechowice”. Urodził się i do 1900 roku rezydował w pałacu w Miechowicach (pałac został spalony przez żołnierzy radzieckich w 1945 roku – obecnie pozostały po nim ruiny przy ul. Dzierżonia).
• 15.12 – w roku 1317 zmarła w Temesvárze (obecnie Timişoara w Rumunii) królowa węgierska Maria – od 1306 roku żona Karola Roberta z dynastii Andegawenów. Była córką pierwszego księcia bytomskiego – Kazimierza.
• 16.12 – w roku 1577 urodził się Johann Georg Hohenzollern – pan Bytomia od 1606 roku. Na początku wojny trzydziestoletniej stanął na czele wojsk protestantów śląskich, występujących po stronie powstańców czeskich przeciwko katolickiemu cesarzowi Ferdynandowi II Habsburgowi. W rezultacie cesarz skonfiskował jego dobra, a ziemię bytomską oddał w 1623 roku Lazariusowi I Henckel von Donersmarck.
• 17.12 – w 1932 roku zmarł Georg Brüning niezwykle zasłużony dla miasta, nadburmistrz Bytomia w latach 1882 – 1919. W tym okresie Bytom wzbogacił się między innymi o wodociągi, sieć elektryczną, kanalizację, brukowane ulice, teatr, szkoły oraz szereg innych inwestycji. Został pochowany na cmentarzu „Mater Dolorosa”.
• 18.12 - w roku 1636 w Ratyzbonie Cesarz Ferdynand II Habsburg nadał Lazariusowi II Henckel von Donnersmarck dziedziczną godność barona cesarstwa. Umocniło to pozycję nowego (od 1629 roku) pana Bytomia.
• 19.12 – w roku 1996 bytomscy radni postanowili corocznie nagradzać stypendiami uczniów i studentów – mieszkańców Bytomia, którzy pochwalić się mogą wybitnymi osiągnięciami w pracy naukowo-badawczej, wynikami w nauce, osiągnięciami artystycznymi, kulturalnymi lub sportowymi.
• 20.12 – w roku 1896 ks. Teodor Myśliwiec, proboszcz parafii Wniebowzięcia NMP w Bytomiu, poświecił nowo zbudowany kościół p.w. św. Jana Nepomucena w Łagiewnikach Śląskich – obecnie dzielnicy Bytomia. Autorem projektu tej neoromańskiej świątyni był znany bytomski architekt – Paul Jackisch.
• 21.12 – w roku 1874 urodził się Gotthard Schubert, lekarz ginekolog. W Bytomiu mieszkał i pracował od 1908 roku. Przed I wojną światową otworzył w mieście, w budynku na skrzyżowaniu obecnych ulic Kolejowej i Batorego prywatną klinikę chorób kobiecych. Publikował prace naukowe, był przewodniczącym Wschodnioniemieckiego Towarzystwa Ginekologicznego. Zmarł w Bytomiu w 1939 roku.
• 22.12 – w roku 1921 zmarł w Bytomiu wieloletni proboszcz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – ks. Emanuel Buchwald. Był między innymi inicjatorem budowy kościoła p.w. św. Jacka w Rozbarku. W trudnych latach powstań śląskich i plebiscytu starał się przezwyciężyć nacjonalizmy i dążył do polsko-niemieckiego porozumienia.
• 23.12 – w roku 1956 ukazał się pierwszy numer tygodnika „Życie Bytomskie”, najstarszego powojennego czasopisma bytomskiego, nieprzerwanie wydawanego do dzisiaj.
• 24.12 – w roku 1926 w Bytomiu zostali aresztowani dwaj bezrobotni mieszkańcy miasta, którzy w wigilijny wieczór przed bramą ratusza na Rynku rozpalili ognisko i piekli na nim zdechłą wronę. Bytomska prasa spekulowała, że demonstracja ta miała zapewnić bezrobotnym spędzenie świąt w ciepłym areszcie.
• 25.12 – w roku 1745 pokój w Dreźnie zakończył drugą wojnę śląską (1744-1745), w której Prusy ponownie pokonawszy Habsburgów zachowały Śląsk wraz z Bytomiem.
• 25.12 – w roku 1937 odbył się w Bytomiu na stadionie miejskim im. Hindenburga (obecnie stadion „Polonii Bytom) towarzyski mecz między reprezentacjami piłkarskimi polskiej i niemieckiej części Górnego Śląska. Czas Świąt był jedynym wolnym terminem ze względu na rozgrywki ligowe po obu stronach granicy. Reprezentacja polskich klubów piłkarskich wygrała 4:2, a jej zawodnicy ponadto sześć razy trafili w słupek bramki przeciwników.
• 27.12 – w roku 1543 zmarł w Ansbach w Niemczech Jerzy (Georg) Pobożny z rodu Hohenzollernów. W 1532 roku (po śmierci Jana II Dobrego) objął on księstwo opolsko-raciborskie, w skład którego wchodził Bytom.
• 28.12 – w roku 1867 komisja budowlana magistratu dokonała odbioru pierwszej miejskiej sieci wodociągowej w Bytomiu. Wykonano ją z bardzo starannie łączonych rur żeliwnych. Woda dostarczana była do 44 hydrantów rozlokowanych w całym ówczesnym (zaledwie kilkunastotysięcznym) mieście oraz do poszczególnych posesji.
• 29.12 – w roku 1970, decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach, historyczny układ urbanistyczny Bytomia położony w centrum miasta, został wpisany do rejestru zabytków. Obszar ten w przybliżeniu ograniczają ulice: Katowicka (od pl. Kościuszki), Korfantego, Krakowska, Matejki, Piłsudskiego, Kwietniewskiego i południowo-zachodnia część pl. Kościuszki.
• 30.12 – w roku 1588 przybył do Bytomia, a następnie przez dwa miesiące w nim rezydował nuncjusz papieski Hipolit Aldobrandini – późniejszy papież Klemens VIII. Jego pobyt związany był z mediacją między dworem cesarskim i polskim.
• 31.12 – w roku 1962 zmarł w Bytomiu ks. Jan Szymała, od 1954 roku proboszcz parafii św. Jacka w Bytomiu. Był m. in. kapelanem w III powstaniu śląskim, pułkownikiem Wojska Polskiego, dziekanem I Korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Jako proboszcz w Rozbarku reaktywował Towarzystwo św. Alojzego