Prezydent Bytomia na obchodach zakończenia III Powstania Śląskiego

Z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy odbyły się uroczystości z okazji 100. rocznicy zakończenia III Powstania Śląskiego, które miały miejsce dzisiaj, 4 lipca w Parku Powstańców Śląskich w Katowicach. Wśród zaproszonych gości był prezydent Bytomia Mariusz Wołosz, który z rąk Prezydenta RP otrzymał okolicznościową tablicę „Tobie Polsko - Miejsce Pamięci Powstań Śląskich”, wręczane przedstawicielom władz samorządowych miast i gmin z terenu województwa śląskiego i opolskiego.

Prezydent Bytomia na obchodach zakończenia III Powstania Śląskiego

Okolicznościowa tablica, jaką otrzymał prezydent Bytomia Mariusz Wołosz z rąk Prezydenta RP Andrzeja Dudy upamiętnia miejsca pamięci Powstań Śląskich. Tablice powstały z inicjatywy Prezydenta RP i nawiązują w formie do powstańczego sztandaru. Warto dodać, że podczas dzisiejszych uroczystości, Prezydent RP przekazał na ręce rodziny Order Orła Białego nadany pośmiertnie Alfonsowi Zgrzebniokowi, dowódcy i uczestnikowi Powstań Śląskich.

Prezydent Bytomia na obchodach zakończenia III Powstania Śląskiego

Warto dodać, że dzisiaj, 4 lipca w Katowicach odbyły się uroczystości kończące obchody 100. rocznicy III Powstania Śląskiego, którego efektem był przyłączenie części Górnego Śląska do odrodzonej po 123 latach niewoli Polski.

Prezydent Bytomia na obchodach zakończenia III Powstania Śląskiego (1)

10

Prezydent Bytomia na obchodach zakończenia III Powstania Śląskiego

Prezydent Bytomia na obchodach zakończenia III Powstania Śląskiego

Rys historyczny III Powstania Śląskiego

Wynik plebiscytu na Górnym Śląsku 20 marca 1921 roku, który miał zdecydować o przynależności tego regionu do Niemiec czy Polski, nie zadowolił żadnej ze stron. Do porozumienia w sprawie podziału Górnego Śląska nie potrafili dość również alianci. Brak decyzji aliantów spowodował, że Wojciech Korfanty w obawie przed niekorzystnym dla Polski podziałem Śląska, zdecydował o wybuchu III Powstania Śląskiego.

Decyzję o jego rozpoczęciu podjęto w nieistniejącym już hotelu „Lomnitz” przy ówczesnej ulicy Gleiwitzerstrasse 10 w Bytomiu 30 kwietnia 1921 roku podczas spotkania Wojciecha Korfantego z dowódcami wojskowymi. Korfanty stanął na czele powstania, a dowódcą wojsk powstańczych został ppłk Maciej Mielżyński, którego potem zastąpił ppłk. Kazimierz Zenkteller.

Powstańcy rozpoczęli działania bojowe z 2 na 3 maja, zaskakując początkowo oddziały niemieckie. Do ważniejszych walk doszło w Królewskiej Hucie /dzisiejszy Chorzów/, Katowicach, Gliwicach czy Zabrzu, a powstańcy dość szybko opanowali linię Odry /tzw. linię Korfantego/. Powstańcom udało się również zająć 8 maja Górę św. Anny oraz w walkach o Kędzierzyn i port na Odrze - tzw. Przystań Kozielską /4-10 maja/ wyprzeć siły niemieckie za Odrę.

Sytuacja wojsk powstańczych zmieniła się wraz z decyzją Wojciecha Korfantego, który po osiągniętych sukcesach zmierzał do zakończenia powstania. 9 maja doszło do zawieszenia walk, jednak strona niemiecka po uzupełnieniu sił i sprzętu 21 maja przystąpiła do kontrofensywy. Wojskom niemieckim udało się zająć Górę św. Anny, a 4 czerwca ruszył atak na Kędzierzyn, który ostatecznie został zajęły przez Niemców. Wobec postępów wojsk niemieckich, Wojciech Korfanty próbował jak najszybciej doprowadzić do dyplomatycznego rozwiązania konfliktu, zdając sobie sprawę, że wszystkie wysyłki powstańców mogą zostać zaprzepaszczone.

Starania Wojciecha Korfantego mające na celu zakończenie walk doprowadziły do podpisania 25 czerwca 1921 roku rozejmu w Błotnicy Strzeleckiej. Do 5 lipca jednostki polskie i niemieckie wycofały się z terenu plebiscytowego, co faktycznie oznaczało zakończenie III Powstania Śląskiego.

Na efekty kolejnego zrywu na Górnym Śląsku strona polska musiała czekać do 20 października 1921 roku. Wówczas Rada Ambasadorów wielkich mocarstw zatwierdziła podział Górnego Śląska, na mocy którego Polska otrzymała około 1/3 terytorium plebiscytowego z większością górnośląskich hut i kopalń.