Nadburmistrz Brüning ma swoją ławeczkę

Przed secesyjną willą przy alei Legionów 4, odsłonięta została ławeczka z podobizną nadburmistrza Georga Brüninga – Honorowego Obywatela Bytomia oraz długoletniego, zasłużonego włodarza. To za jego rządów w mieście powstawały nowe ulice, kanalizacja oraz ważne budynki użyteczności publicznej, z których część pełni swe funkcje do dziś. 

Po latach pamięć o wielkim nadburmistrzu powraca m.in. za sprawą symbolicznej ławeczki. Ławeczka z sylwetką nadburmistrza została odsłonięta w piątek, 10 października, a podczas uroczystości prezydent Mariusz Wołosz podkreślał, jak ważne jest przywracanie pamięci i godne upamiętnienie jego zasłużonych obywateli, a takim bez wątpienia był Georg Brüning.

– Georg Brüning oddał wiele lat swojego życia służbie Bytomiowi, realizując wiele wizjonerskich inwestycji. Za jego rządów powstały sieci: elektryczna, gazowa, wodociągowa i kanalizacyjna, powstała jedna z pierwszych w Europie biologicznych oczyszczalni ścieków czy pierwsza na Górnym Śląsku linia tramwajowa łączącą bytomski dworzec kolejowy z Piekarami oraz najpiękniejsze kamienice, które do dziś zdobią Bytom – wymienia prezydent Mariusz Wołosz.

Posiedzieć obok nadburmistrza

Ławka z sylwetką nadburmistrza stanęła w nieprzypadkowej lokalizacji – w sąsiedztwie alei Legionów 4, gdzie znajduje się secesyjna willa z 1901 roku, którą zamieszkiwał Georg Brüning z rodziną. Budynek projektował Karl Brugger, spod którego kreski wyszły także obecny gmach IV LO przy pl. Sikorskiego czy budynek sanepidu przy ul. Moniuszki 25. Wykonana z brązu ławeczka o wymiarach 200x90x50 cm stanęła pod drzewem, przy pamiątkowej tablicy upamiętniającej nadburmistrza oraz przypominającej jego dokonania na rzecz miasta.

Autorem projektu ławeczki jest opolski artysta rzeźbiarz Przemysław Wolny, twórca projektów rzeźb i tablic pamiątkowych, które trafiły do przestrzeni publicznej wielu polskich miast. Wykonawcą przedsięwzięcia jest renomowana odlewnia artystyczna Art Odlew z Opola, specjalizująca się m.in. w wykonywaniu odlewów z brązu.

Ławeczka kosztowała 129 tys. zł, a jej fundatorem są Bytomskie Wodociągi Sp. z o.o. Spółka chciała w ten sposób uhonorować wkład nadburmistrza w rozwój miejskiej infrastruktury komunalnej. To właśnie za czasów Brüninga Bytom wkroczył na ścieżkę dynamicznej modernizacji, stając się jednym z najlepiej rozwiniętych ośrodków miejskich Górnego Śląska. W latach 1902-1905, Georg Brüning zainicjował budowę miejskiej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, co znacząco poprawiło warunki sanitarne. W mieście powstała także jedna z pierwszych w Europie biologicznych oczyszczalni ścieków uznawana za najnowocześniejszą w Niemczech.

– Nasza spółka czerpie z dorobku Georga Brüninga także dziś. Na terenie dawnej oczyszczalni ścieków, wybudowanej w czasach urzędowania nadburmistrza, dziś mieści się eksploatowana przez spółkę największa w mieście przepompownia ścieków. W tym samym miejscu znajduje się należący do Bytomskich Wodociągów budynek dawnej spalarni, w którym dzięki wsparciu unijnemu powstaje nowoczesne centrum edukacyjne – mówi Dorota Rogosz, prezeska zarządu Bytomskich Wodociągów.

Precyzyjny odlew i 300 kg metalu

Prace nad ławeczką trwały prawie rok, począwszy od wykonania w glinie miniatury sylwetki siedzącego na ławce Georga Brüninga, po odlew z brązu w skali 1:1, wykonanie ławki i prace montażowe.

– Postać nadburmistrza była odlewana metodą traconego wosku. Najpierw wykonaliśmy woskowy model podobizny, a następnie otoczyliśmy go ceramiczną formą. Po utwardzeniu formy, wosk się wypala, tworząc pustą przestrzeń, do której trafia stopiony metal. Do odlewu bytomskiego nadburmistrza wykorzystaliśmy 300 kg brązu certyfikowanego – mówi Grzegorz Hałupczok, właściciel firmy Art Odlew.

Rodzinna firma działa od wielu lat, łącząc rzemieślniczą precyzję z nowoczesnymi technologiami przy współpracy z uznanymi artystami. Odlewnia wykonała wiele form rzeźbiarskich zainstalowanych m.in. w Toruniu (Jan Paweł II), Nysie (Marszałek Józef Piłsudski), Katowicach (Stanisław Ligoń), a także zagranicą np. w USA, Kanadzie czy Islandii.

Pamięć o Brüningu trwa

Idea upamiętnienia Georga Brüninga jest związana z obchodami jubileuszu 770-lecia nadania praw miejskich Bytomiowi. W ubiegłym roku Bytom odwiedzili potomkowie dawnego burmistrza, którzy przekazali prezydentowi dokumenty i fotografie nadburmistrza – w tym 30-stronicowy zapis wspomnień żony nadburmistrza Dorothei Brüning. Rządy nadburmistrza Georga Brüninga przyniosły Bytomiowi rozkwit i prestiż na Górnym Śląsku.

W mieście powstały ważne budynki użyteczności publicznej, m.in. pierwszy na Górnym Śląsku Teatr Miejski, Miejska Katolicka Szkoła Realna (IV LO) czy Królewski Instytut Higieny (obecna siedziba Sanepidu przy ul. Moniuszki), koszary (obecna siedziba Urzędu Miejskiego przy ulicy Smolenia), budynek poczty przy ul. Piekarskiej zbudowany w 1908 roku, a także powstały w latach 1910-1912 jeden z najnowocześniejszych zakładów rehabilitacyjno-wychowawczych Krüppelheim zum hl.Geist (Dom dla Kalek pw. św. Ducha) czy Szkoła Rejonowa nr 5 (obecna SP5) przy obecnej alei Legionów.

Bytom zyskał również uruchomioną 27 maja 1894 roku pierwszą na Górnym Śląsku linię tramwajową łączącą bytomski dworzec kolejowy z Piekarami, Szarlejem i Rozbarkiem, jedną z pierwszych w Europie, biologicznych oczyszczalni ścieków, zbudowaną w latach 1902-1905 wraz z budową sieci miejskiej kanalizacji oraz Miejski Ogród Zoologiczny, który założono w 1898 roku w najpiękniejszym na Górnym Śląsku Parku Miejskim.

Wraz z rozwojem miasta powiększyła się także liczba ludności. Bytom z miasta liczącego około 22 tys. mieszkańców w 1882 roku, stał się na początku XX wieku metropolią z prawie 70 tys. mieszkańców. Zmieniła się również struktura administracyjna miasta. Utworzenie pierwszego na Górnym Śląsku powiatu miejskiego, tzw. Stedtkreis spowodowało, że od 21 marca 1892 roku Georg Brüning otrzymał tytuł nadburmistrza, którym posługiwał się aż do rezygnacji z urzędu w 1919 roku. 

Odsłonięcie ławeczki Georga Brüninga (1)

17

Odsłonięcie ławeczki Georga Brüninga