Kalendarium

Tematem spotkania 26 maja będzie zbliżająca się premiera spektaklu Don Giovanni W. A. Mozarta.

Porozmawiamy z Michałem Znanieckim* - reżyserem spektaklu. 

Podczas spotkania Marta Huptas i Kamil Zdebel wykonają duet Là ci darem la mano z op. Don Giovanni. 

Przy fortepianie: Larisa Czaban. 

Michał Znaniecki - reżyser, dramaturg, scenograf i pedagog. Studiował na Uniwersytecie w Bolonii u Umberto Eco oraz Giorgio Strehlera w Teatro Piccolo di Milano. Zadebiutował w mediolańskiej La Scali mając zaledwie 24 lata.

Autor ponad 200 spektakli, od przeszło 25 lat pracuje na najważniejszych scenach operowych całego świata, między innymi w Polsce, Włoszech, Francji, Hiszpanii, Chinach, Argentynie, Chorwacji, na Węgrzech czy Kubie. Wyspecjalizował się w megaprodukcjach plenerowych, które realizował na stadionach, wyspach i w parkach – między innymi dla Israeli Masada Opera Festival w ramach wieloletniego kontraktu.

Teatro San Carlo w Neapolu, Teatro Real w Madrycie, Teatro Colon w Buenos Aires , Narodowa Opera w Budapeszcie czy Lwowie to obok najważniejszych polskich scen operowych teatry, do których najczęściej powraca wspólpracując z największymi solistami i dyrygentami takimi jak Daniel Oren, Placido Domingo, Jose Cura, Maurizio Begnini czy Piotr Beczała. Szczególne miejsce w jego dorobku artystycznym zajmują projekty teatralne, edukacyjne i angażujące grupy dotknięte wykluczeniem społecznym. Za te inicjatywy był wielokrotnie nagradzany, między innymi medalem Regionu Puglia za zasługi artystyczne i społeczne (2008) czy Doroczną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za projekty realizowane z Fundacją Jutropera w ramach ESK Wroclaw (2016). Jako wykładowca reżyserii operowej pracuje w  Akademii Teatralnej w Warszawie i prowadzi zajęcia w Central Academy of Drama w Pekinie.

Był jednym z najmłodszych dyrektorów Teatru Wielkiego-Opery Narodowej w Warszawie i Teatru Wielkiego w Poznaniu. W jego dorobku artystycznym znajdują się największe i najważniejsze tytuły operowe takich kompozytorów jak Giuseppe Verdi, Gaetano Donizetti, Wolfgang Amadeusz Mozart, Gioacchino Rossini czy Stanisław Moniuszko. Obok wielkiego repertuaru i znanych tytułów, Znaniecki bardzo chętnie sięga po opery nieznane.

Artysta ma na swoim koncie wiele nagród. Jego polskie inscenizacje musicalowe parokrotnie nagradzane były Złotymi Maskami w wielu kategoriach. Za spektakl „Eugeniusz Oniegin” reżyser otrzymał nagrodę Premios Líricos Teatro Campoamor, dla najlepszej produkcji premierowej roku w Hiszpanii (2011). Został nagrodzony także w Narodową Nagrodą Teatralną Chorwacji,  za najlepszy spektakl operowy roku „Mefistofele” (2014) oraz nagrodą specjalną „włoskim Oscarem operowym” Premio Abbiati za projekt „200.com – Pagliacci” (2015). Otrzymał także Złotą Maskę za spektakl roku „Romeo i Julia” (2017) oraz Teatralną Nagrodę Muzyczną im. Jana Kiepury dla najlepszego reżysera (2021). Odznaczony srebrnym medalem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Zasłużony Kulturze Gloria Artis.Ambasador Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. Założyciel Festival Opera Tigre w Argentynie.

OBSADA:

NADIR: Andrzej Lampert, Sang-Jun Lee
ZURGA: Kamil Zdebel
LEILA: Ruslana Koval,  Maria Rozynek
NURABAD: Bogdan Kurowski, Grzegorz Szostak

Poławiacze pereł stanowią jedną z najpiękniejszych kompozycji Georgesa Bizeta. Wzruszająca, pełna wielkich namiętności, historia dozgonnej przyjaźni wystawionej na wielką próbę.

Tłem opowieści jest mała wioska rybacka na dalekim Cejlonie. Wódz wioski Zurga oraz myśliwy Nadir zakochują się w pięknej kapłance Leili. W imię swej przyjaźni wyrzekają się tej miłości. Po długiej nieobecności Leila przybywa do wioski i sprzeniewierza się swemu powołaniu kapłanki – wbrew złożonej obietnicy czystości, między nią a Nadirem wybucha gwałtowna namiętność. Gdy romans wychodzi na jaw, wódz wioski zmuszony jest wydać na kochanków wyrok śmierci. Czy Zurga poświęci swą miłość w imię przyjaźni i dobra kochanych osób?

Początkowo dzieło Bizeta nie spotkało się ze zbyt entuzjastycznym przyjęciem widzów. Jednak po latach stało się - obok Carmen - najpopularniejszym utworem kompozytora, które wciąż gości na deskach największych teatrów operowych. Piękne melodie, wzruszające arie, imponujące partie chóralne i efektowna scenografia przeniosą widzów w świat wspaniałych doznań artystycznych. To idealna propozycja dla wszystkich, którzy w operze cenią sobie liryczne fragmenty i chwytającą za serce historię.

Akcja rozgrywa się w wiosce rybackiej na Cejlonie

Akt I

Cejlońscy rybacy i poławiacze pereł tańcem i śpiewem świętują wybór wodza wioski. Został nim dzielny i doświadczony Zurga, teraz mieszkańcy przysięgają mu posłuszeństwo. Na tę właśnie ceremonię trafia powracający do wioski po długiej nieobecności myśliwy Nadir. Kiedyś łączyła go z Zurgą braterska przyjaźń. Dawno temu zakochali się obaj w pięknej kapłance z Kandy. Przyjaźń okazała się jednak silniejsza – obydwaj poprzysięgli sobie wyrzucić z serca uczucie, które mogłoby uczynić ich wrogami. Na zapytanie Zurgi odpowiada Nadir, iż dochował przysięgi, nie starał się bowiem nigdy odnaleźć tajemniczej nieznajomej, choć do dziś nie zapomniał o niej. 

Do brzegów wyspy przybija łódź wioząca Leilę – kapłankę Brahmy, która modlitwą swą ma chronić mieszkańców wioski od niebezpieczeństw w czasie morskich wypraw. Składa ona przed Zurgą przysięgę, iż trwać będzie w czystości, poświęcając się jedynie służbie bożej; w wypadku złamania przysięgi czeka ją śmierć. Gęsty welon nie pozwala nikomu ujrzeć twarzy kapłanki, lecz Nadir po głosie poznaje swą ukochaną. Miłość stłumiona niegdyś siłą woli, wybucha w jego sercu. Leila również poznała Nadira i Zurgę; serce jej przejął nagły lęk, gdyż już wtedy, w świątyni, ogarnęła ją miłość do pięknego łowcy – Nadira. Oświadcza kapłanowi Nurabadowi, że nie lęka się niczego, gdyż już dawno groziła jej śmierć, kiedy jako młodziutka dziewczyna udzieliła schronienia zbiegowi ściganemu przez wrogie plemię i nawet czując na szyi ostrze noża, nie zdradziła jego kryjówki, a on w podzięce ofiarował jej drogocenny naszyjnik. Po chwili wahania decyduje się jednak wypełnić swe posłannictwo. Prosi więc potężnego Brahmę o opiekę nad powierzonym jej modłom plemieniem; głosowi dziewczyny towarzyszy chór kapłanów i ludu zebranego w świątyni.

Akt II

Nadir, zmyliwszy czujność strzegących Leili strażników, przybył do niej pod osłoną nocy. Oboje wiedzą, co im grozi, gdyby odkryto ich spotkanie, lecz miłość tłumi wszelką ostrożność i rozwagę. Niestety, towarzyszący Leili kapłan Nurabad wyśledził spotkanie kochanków i podniósł alarm. Schwytani doprowadzeni są przed oblicze wodza – Zurgi, który początkowo pragnie oszczędzić przyjaciela i uwolnić oboje, lecz kiedy spada zasłona z twarzy dziewczyny i Zurga poznaje w niej Leilę, ogarnia go zazdrość i gniew na przyjaciela, który złamał przysięgę; wśród szalejącej nad wybrzeżem burzy postanawia, że oboje mają o świcie zostać straceni.

Akt III

Odsłona 1

Wśród nocy samotny Zurga pogrąża się w posępnych rozmyślaniach. Chciałby zemścić się na Nadirze, który zdobył serce ukochanej przez niego Leili, i na niej, która wzgardziła jego uczuciem, a jednocześnie ogarnia go rozpacz na myśl, iż to właśnie on skazać musiał oboje na okrutną śmierć. Mimo to odrzuca prośby Leili, która błaga go, by kazał stracić tylko ją, a ocalił Nadira. Gdy jednak Leila daje mu swój naszyjnik, prosząc, aby oddał go jej matce, Zurga poznaje swój własny dar dla dziewczyny, która kiedyś w groźnym niebezpieczeństwie ocaliła mu życie; w jego duszy zachodzi zmiana.

Odsłona 2

Wstał dzień i podniecony tłum oczekuje skazańców. Jednak Zurga, wznieciwszy pożar wioski, oddala całą ludność od miejsca egzekucji, uwalnia Leilę i Nadira, sam zaś pozostaje, by ponieść śmierć z rąk przekonanych o jego zdradzie współplemieńców.

/Z „Przewodnika Operowego” Józefa Kańskiego/