Kalendarium

Podczas trwającego remontu dużej sceny w ramach Opera on tour 18 marca gościnnie na scenie Bytomskiego Centrum Kultury wystawiona będzie dzieło Giuseppe Verdiego „Nabucco”. Bytomska publiczność będzie mogła usłyszeć przepiękną pieśń „Va pensiero”, która stała się nieoficjalnym hymnem Włoch i nawet dziś jest często bisowana. Niektórzy twierdzą, że dla tego jednego utworu nie można opuścić żadnego przedstawienia. Gromkimi brawami publiczność nagradza uwerturę oraz większość melodii - zarówno chóralnych, jak
i arii czy duetów.

W Operze Śląskiej spektakl ten zajmuje pozycję zaszczytną; jest jedną z wiodących oper w jej repertuarze. W Polsce zaszczyt odkrycia „Nabucca" przypadł właśnie Operze Śląskiej. To tutaj było ono wystawiane od dnia premiery z 1983 roku i przez 23 lata nie schodziło nawet na jeden sezon z afisza! Oparta na przekazach biblijnych historia  dziejów narodu żydowskiego w niewoli babilońskiej, stała się jedną z najbardziej znanych i popularnych w historii gatunku. To młodzieńcze dzieło Verdiego oszałamiające rozmachem scen zbiorowych i porywających arii przyniosło mu sławę i postawiło w gronie najwybitniejszych kompozytorów  w historii muzyki klasycznej. Po raz pierwszy na scenie bytomskiego teatru "Nabucco" wystawiono w 1983 r. Nowa sceniczna realizacja opery Verdiego (premiera miała miejsce w maju 2007 r.) to wyjątkowy spektakl w reżyserii Laco Adamika i obowiązkowa „lektura muzyczna" dla wszystkich miłośników sztuki operowej!

AKT I

Na dziedzińcu świątyni jerozolimskiej lud błaga Boga o ratunek przed zbliżającą się armią babilońską, którą prowadzi król Nabuchodonozor. Hebrajczycy spodziewają się, że zakładniczką pokoju zostanie znajdująca się wśród nich Fenena, córka Nabucca. Uwolniła ona z niewoli babilońskiej młodego księcia Izmaela i wraz z nim uszła do Jerozolimy. Na czele zbrojnego oddziału babilońskiego wkracza na dziedziniec. Abigail – pierworodna, lecz nielegalna córka króla Babilonu. Ona także kocha Izmaela i teraz triumfuje, widząc swoją rywalkę, Fenenę, zdaną wraz z Izmaelem na jej łaskę. Pojawia się też Nabucco, grożąc śmiercią wszystkim Żydom. Nie słucha próśb Zachariasza i zamierza się mieczem na Fenenę. Szczęściem w ostatniej chwili osłania ją Izmael, zaś Nabucco poznawszy swą córkę, w porywie ojcowskiej czułości bierze ja w ramiona. Zarazem jednak przysięga ukarać srogo naród żydowski.

AKT II

Odsłona 1. Abigail nie posiada się z gniewu, że król na czas swojej nieobecności w Babilonie powierzył władze nie jej, lecz Fenenie. Gdy więc Arcykapłan Baala, oburzony życzliwością Feneny dla Żydów, proponuje Abigail królewską koronę, młoda dziewczyna podchwytuje te myśl z zachwytem. Postanawiają wspólnie rozpuścić z ludem wieść, że Nabucco zginął na wojnie, i wprowadzić Abigail na tron.

Odsłona 2. W innej części królewskiego pałacu stary Zachariasz modli się, aby Bóg oświecił jego umysł. Lud żydowski jest przekonany, że Izmael to zdrajca; jedynie Zachariasz i jego siostra Anna, wierzą w dobra wolę Izmaela i Feneny. Pałacowy sługa, Abdallo, wpada z wieścią o śmierci Nabucca. W ślad za nim wkracza Abigail wraz z Arcykapłanem Baala, pragnąc odebrać Fenenie królewską koronę. Wtem nieoczekiwanie pojawia się wśród zebranych Nabucco i wkłada koronę na swe skronie. Ogarnięty szałem, żąda, aby wszyscy oddali mu hołd jako bogu. Zachariasz nieustraszenie sprzeciwia się temu, a i córka Nabucca brutalnie nalega na oddanie mu czci boskiej, grom z niebios powala go na ziemię. Triumfująca Abigail stroi się w królewskie szaty.

AKT III

Odsłona 1. We wspaniałych wiszących ogrodach Babilonu Abigail jako władczyni zasiada na tronie. Arcykapłan uzyskuje od niej wyrok śmierci na Fenenę i wszystkich Żydów. Aby spowodować zagładę plemienia izraelskiego, Abigail wykorzystuje zręcznie słabość Nabucca, którego umysł uległ zamroczeniu. Kiedy jednak król dowiaduje się, że i Fenena ma ponieść śmierć, odmawia zatwierdzenia wyroku. Wówczas Abigail rozkazuje go uwięzić.

Odsłona 2. Żydzi siedzący nad wodami Babilonu skarżą się gorzko na swój los z dala od ukochanej ojczyzny. Zachariasz dodaje im otuchy i zaręcza, iż lew Judy w końcu odniesie zwycięstwo (chór Va pensiero).

AKT IV

Odsłona 1. Z głębokim smutkiem rozmyśla Nabucco o Fenenie, którą ujrzał przez okno prowadzoną na miejsce stracenia. W tej tragicznej chwili błaga o pomoc Jehowę, Boga Izraela. Obłęd ustępuje i Abdallo na rozkaz swego pana przynosi mu miecz.

Odsłona 2. U wejścia do świątyni Baala Arcykapłan oczekuje skazańców. Fenena, umocniona na duchu przez Zachariasza, żegna się ze światem. Zatem jednak Arcykapłan rozpoczął krwawą ofiarę, pojawia się groźny Nabucco. W tym momencie rozlatuje się na kawałki posąg Baala i rani śmiertelnie Abigail. Chcąc odkupić swe przewinienia, w ostatniej chwili życia prosi ona o połączenie małżeńskim węzłem Feneny z Izmaelem i umiera z imieniem Jehowy na ustach. Wzruszony Nabucco Wspaniałomyślnie darowuje wolność wszystkim Żydom, zaś Zachariasz intonuje pochwalny hymn na cześć potężnego Jehowy.

/Józef Kański – „Przewodnik operowy”/